دیابت در حاملگی غربالگری، تشخیص و کنترل (مبتنی بر شواهد)

خلاصه فارسی

امروزه با افزایش روز افزون شمار زنان دچار چاقی و اضافه وزن روبرو هستیم. بیماری دیابت معضل بسیار جدی و بزرگ با بار هزینه های گزاف درمانی و روانی در اغلب کشورهاست که همزمان با شیوع چاقی در میان زنان سنین باروری همچنان در حال افزایش است ) 1 و 2 (. در ایران نیز روند رو به رشد و فراگیر این بیماری موجب نگرانی بسیار عمیق متولیان سلامت جامعه شده است چرا که این بیماری با ایجاد عوارض مختلف سهم عمده ای در بار بیماری و ناتوانی در جامعه دارد. دیابت در دوران حاملگی یک معضل بهداشتی جهانی برای زنان حامله میباشد ) 3 و 4 .) دیابت در دوران بارداری با افزایش عوارض کوتاه و بلند مدت بر روی مادر و جنین همراه است ) 5(. عوارض زیانبار دیابت شیرین بر روی حاملگی و حتی باروری زنان و مردان از گذشتههای دور معلوم و شناخته شده است. مادران باردار دیابتی در مقایسه با مادران باردار سالم به میزان بسیار بیشتری در معرض عوارض نامطلوب در بافتهای مختلف بدن میشوند ( 6 ) بطوری که پیشگیری و کنترل این عوارض گرانبار هدف اصلی پژوهشهای اخیر در این بیماران بوده است ( 7 .) ابتلا به دیابت شیرین در دوران حاملگی تأثیر زیادی روی سلامت مادر و جنین می گذارد. علیرغم بهبود چشمگیر پیش آگهی زنان مبتلا به دیابت و نوزادان، این مادران و نوزادان آنها هم چنان در معرض خطر بیشتری 6 دیابت در حاملگی برای ابتلا به عوارض مرتبط با هیپرگلیسمی قرار دارند. مطالعات گسترده قبلی بوضوح نشان دادهاند که افزایش میزان گلوکز پلاسما در هر زمان، سبب افزایش پیامدهای نامطلوب از جمله اثر هیپرگلیسمی مادر بر رشد و نمو جنین و فرایند زایمان میشود ) 8 (. حتی برخی از خانمهای حامله ممکن است دچار عوارض وخیمی مانند رتینوپاتی پرولیفراتیو و یا آرتریوپاتی عروق بزرگ شوند که سلامت آنان را در معرض خطر جدی قرار میدهد. از طرف دیگر چاقی مفرط در چنین بیمارانی آنان را در معرض مشکلات دیگری مثل عوارض اعمال جراحی قرار میدهد ( 9 .) علاوه بر این عوارض حاد و مهلکی چون کتو اسیدوز دیابتی ) DKA ( در کمین مادران بارداری است که از بیماری دیابت رنج میبرند. این عارضه یک اورژانس تهدید کننده حیات است که در 5 تا 10 درصد از موارد حاملگیهای همراه با دیابت بارداری دیده می شود ) 10 .) پیدایش مقاومت نسبت به انسولین در اواخر بارداری، بعنوان نوعی سازگاری فیزیولوژیک سبب جابجایی متابولیسم انرژی مادر از کربوهیدرات به سمت اکسیداسیون لیپیدها میشود و به این ترتیب گلوکز را برای جنین در حال رشد نگاه می دارد ( 11 .) مراقبت مناسب در طی مراحل قبل و پس از بارداری و حتی پس از زایمان سبب شناسایی بموقع افراد در معرض خطر و مبتلا و در نتیجه کنترل دقیق گلوکز خون در دوران حاملگی میشود و این امر در نهایت منجر به کاهش خطرات تهدید کننده سلامت مادر و هم نوزاد خواهد شد دیابت در حاملگی 7 ( 1 ). آموزش همگانی و ارائه مشاوره و اطلاع رسانی برای زنان باردار بویژه در طی مراقبتهای حاملگی و مشاورههای پیش از حاملگی سبب افزایش آگاهی و انگیزه آنان برای دریافت مراقبتهای بهداشتی و درمانی به موقع خواهد بود. این تدابیر مراقبتی، بدون شک با استفاده از یک تیم مجرب مراقبین بهداشتی شامل متخصصین رشتههای مختلف داخلی و جراحی و مامایی و همچنین ارائة آموزشهای هدفمند برای انجام این اقدامات مراقبتی توسط خود بیمار تحقق یافتنی است. اهداف برنامه های مدیریت دیابت بارداری نیز چیزی جز این نیست که کنترل دقیق گلوکز خون قبل از حاملگی و در تمام طول دوران حاملگی انجام شود تا از عوارض ناخواسته این بیماری پیشگیری شود ( 4 .) این کتاب با هدف افزایش اطلاعات و آگاهی ارائه کنندگان مراقبتهای دوران بارداری، میکوشد تا با جمع بندی و ارائه شواهد علمی و نتا یج تحقیقات مرتبط با دیابت حاملگی ، رویکردهای تشخیصی درمانی مناسب و به روز را مبتنی بر شواهد علمی در اختیار خوانندگان قرار دهد

عنوان انگليسی

Diabetes in pregnancy Screening, diagnosis and control Based on evidence

Document Downloads