بررسي وفور آنوفل در 6 روستاي شهرستان پارس آباد

خلاصه فارسی

مقدمه : در سالهاي اخير به دليل مسائلي نظير مقاومتهاي دارويي ، استفاده بي رويه از حشره كشها در كشاورزي ، كمبود بودجه تخصيصي و غيره بيماري مالاريا در سطح جهان شيوع بيشتري پيدا كرده است. در كشور ما هم مالاريا مهمترين بيماري انگلي است. شهرستان پارس آباد در استان اردبيل يكي از كانونهاي انتقال آندميك بيماري در منطقه شمال سلسله جبال زاگرس محسوب مي گردد. بطوريكه در سال 1377 حدود 261 مورد بيماري مالاريايي از اين شهرستان گزارش شده است. اهداف: براي مبارزه با پشه آنوفل سالانه مبلغ قابل توجهي هزينه مي شود. براي اينكه برنامه كنترل اجرا شده با پيك و وفور آنوفلها از نظر زماني مطابقت داشته باشد، بايد وفور آنوفل ها در فصول مختلف مشخص باشد. و همچنين گونه هايي كه در منطقه فعاليت مي كنند و گونه غالب منطقه مشخص باشد تا شيوه هاي درست مبارزه پيشنهاد شود. روش تحقيق : براي وفورگيري آنوفل ها روشهاي زيادي وجود دارد كه در اين مطالعه از رايج ترين آن توتال كج (Total cak) استفاده شده است ابتدا از بين روستاهاي شهرستان پارس آباد 6 روستا بطور تصادفي انتخاب گرديد و سپس طبق روش استاندارد وفورگيري بالغ 6 مكان ثابت 2 مكان متغير انتخاب شد كه 3 مكان انساني و 3 مكان حيواني بودند. ابتدا درب محل با استفاده از پرده اي بسته شد و سپس كف آن با پارچه سفيد فرش گرديد با استفاده از اسپري حشره كش محوطه بمدت يك دقيقه سمپاشي شد. سم مورد استفاده هم پايرتروئيدي بود كه بعد از سمپاشي به مدت پانزده دقيقه صبر گرديد، پس از شمارش، پشه ها در لاي دستمال كاغذي جمع آوري گرديد. نتايج : آنوفل هاي A.Superpictus, A.Maculipnis, A.Sacharovi بعنوان طرح گونه هاي منطقه تعيين شدند. گونه غالب منطقه A.Sacharovi بود. از تعداد 1088 عدد پشه آنوفل جمع شده 783 عدد (72%) A.Sacharovi 196 عدد (18%) A.Maculipnis و 109 عدد (10%) A.Superpictus بوده است. وفور در بين 6 روستاي بررسي شده، در دوست كندي بيشتر از بقيه روستاها بوده است و حداكثر وفور در اين روستا تيرماه و كمترين وفور در آبانماه ديده شد. ميانگين وفور به مكان در روستاي دوست كندي 22% به مكان ، تازه كندكيان5% به مكان و در آق قباغ آخر قره لر 2% به مكان بدست آمد . روند وفور در فصل فعاليت آنوفل ها در 6 روستا مشخص شد و پيك وفور مربوط به تيرماه است. بنابراين برنامه هاي سمپاشي بهتر است از نظر زماني با پيك وفور مطابقت داشته باشد. از آنجائيكه پلاسموديوم و يواكس عامل بيماري مالاريا در پارس آباد است و با توجه به اينكه آنوفلها ناقلين مالاريا هستند. فرض بر اين بوده كه A.Superpictus گونه غالب منطقه باشد چون طي ساليان متمادي مبارزه در اين منطقه از كمربند آلودگي به بيماري مالاريا صورت گرفته است ولي هنوز هم بيماري در منطقه وجود دارد. اما علي رغم فرض مذكور گونه غالب منطقه A.Sacharovi است چون حدود 72% آنوفل هاي صيد شده A.Sacharovi است. بنابراين در برنامه هاي مبارزه بويژه سمپاشي بهتر است به خصوصيات گونه غالب منطقه و موثر بودن سمپاشي هم توجه شود. بطوريكه علت وفور بالا در دوست كندي را مي توان به عدم سمپاشي در اين روستا و انجام سمپاشي در روستا هاي ديگر و موثر بودن سمپاشي ربط داد. در اين بررسي هيچ لاروي صيد نشد و وفور لارو به ده ملاقه صفر برآورد گرديد وشايد دليل عمده اين كار مربوط به پوشش خوب منطقه از نظر پخش ماهي گامبوزيا باشد. چون در كنترل بيولوژيك مالاريا بيشتر از ماهي استفاده مي شود.

Document Downloads