استفاده از روش ارزیابی پایداری فناوری (SAT) برای انتخاب بهترین گزینه بی خطرسازی پسماند های عفونی بیمارستانی شهر اردبیل

خلاصه فارسی

مقدمه و هدف: رشدجمعیت و افزایش نیاز بشر به بهداشت ودرمان سبب گسترش امکانات متنوع و به دنبال آن، افزایش تولید پسماندهای پزشکی شده است. در بحث مدیریت پسماند شهری در کشور های در حال توسعه، پسماند های بهداشتی – درمانی به عنوان یکی از مشکلات اساسی در نظر گرفته می شوند. هنگامی که این پسماندها با پسماند شهری مخلوط شده، موجب بروز خطرات زیست محیطی و نیز انتقال بیماری های مختلف از طریق تماس افراد مستعد با این نوع از پسماند ها می شود. بنابراین بی خطر سازی این گروه از پسماندها قبل از دفع نهایی، امری ضروری است. این پژوهش با هدف ارزیابی و انتخاب بهترین گزینه بی خطر سازی پسماند های عفونی از میان فناوری های موجود، با استفاده از روش شناسی ارزیابی پایداری فناوری ها (SAT) در بیمار ستان های آموزشی شهر اردبیل درسال97 انجام پذیرفت. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی- کاربردی و به لحاظ جمع آوری داده ها از نوع تحقیق پیمایشی بود. جامعه مورد مطالعه ، چهار بیمارستان آموزشی (بیمارستان امام(ره)، بوعلی، فاطمی، علوی) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهر اردبیل بود. در ابتدا وضعیت مدیریت پسماند بیمارستانی در بیمارستانهای مورد مطالعه بررسی ، سپس از روش شناسی ارزیابی پایداری فناوری (SAT) برای ارزیابی و انتخاب بهترین روش بی خطرسازی پسماند عفونی بیمارستانی استفاده شد. مراحل اصلی ارزیابی پایداری فناوری شامل مراحل اصلی غربالگری، مرزبندی و ارزیابی دقیق است. در مرحله غربالگری، فناوری های مختلف بی خطرسازی پسماند عفونی براساس معیارهای عمومی موجود در روش شناسی و با مشارکت 10 نفر از ذینفعان شناسایی شده در بیمارستان ها، مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله مرزبندی، فناوری های خروجی از مرحله ی قبلی با استفاده از معیار های مربوط به جنبه های فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی موجود در پرسش نامه تخصصی روش شناسی و با مشارکت 25 متخصص در حوزه مدیریت پسماند بیمارستانی مورد ارزیابی کمی وکیفی قرار گرفتند. در مرحله ارزیابی دقیق، با استفاده از روش ماتریس مجموع وزنی امتیاز نهایی فناوری های مختلف بی خطرسازی پسماند عفونی رتبه بندی شد.جهت تحلیل داده ها از نرم افزار Excel استفاده شد. یافته ها : در مطالعه حاضر، سرانه ی تولیدی پسماند در بیمارستان های مورد مطالعه برابر4/7 کیلوگرم در روز به ازای هر تخت فعال بود. در ارتباط با انتخاب بهترین گزینه جهت بی خطرسازی پسماند عفونی با استفاده از روش شناسی ارزیابی پایداری فناوری (SAT)، در مرحله ی غربالگری فناوری های اتوکلاو، اتوکلاو با خردکن، مایکروویو، حرارت خشک،Chem-clav ، تصفیه شیمیایی، پسماندسوز مرکزی و هیدروکلاو براساس معیار های عمومی بررسی و در پایان فناوری های مایکروویو، حرارت خشک و Chem-clav بدلیل امتیاز منفی حذف شده و بقیه فناوری ها وارد مرحله بعدی یعنی تعیین محدوده و ارزیابی دقیق شدند. پس از کسب نظرات متخصصان شرکت کننده در مطالعه ، جنبه زیست محیطی بیشترین امتیاز و جنبه اجتماعی کمترین امتیاز را به خود اختصاص داد. فناوری اتوکلاو باخردکن با کسب 64/53 امتیاز بیشترین امتیاز را در میان فناوری های بی خطرسازی پسماند عفونی کسب کرده و به عنوان فناوری برتر معرفی شد. فناوری های هیدروکلاو(با امتیاز63/32)، اتوکلاو (با امتیاز 59/78)، زباله سوز (با امتیاز 55/12) و تصفیه شیمیایی (با امتیاز 54/25) به ترتیب در رتبه های دوم تا پنجم قرار گرفتند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که معیار های زیست محیطی و اقتصادی به ترتیب مهم ترین معیار های انتخاب فناوری برتر و روش "اتوکلاو با خردکن" مناسب ترین روش بی خطرسازی پسماند عفونی بیمارستانی در شهر اردبیل می باشد.

عنوان انگليسی

Using Technology Sustainability Assessment Methodology (SAT) to select of the best Tratment Alternative for Hospital Infectious waste in Ardabil

خلاصه انگلیسی

Methods: This descriptive survey was conducted in 2018. The study area was four public hospitals in Ardebil. At first, the status of hospital waste management was investigated in hospitals. Then, SAT was used to select the best method for treating the infectious wastes of the hospitals.Sat methodology consists of three main components, including screening, scopig and detailed assessment. In screening, defferent infectious waste treatment alternatives undego screening using the finalized environmental and technical criteria, with the participation of 10 stakeholders identified. In scopig stage, outsourced technologies were evaluated quantitatively and qualitatively using criteria related to the technical, economic, social and the environment in a specialized methodology questionnaire with the participation of 25 specialists in the field of hospital waste management. In detailed assessment, to rank the different technologies of infectious wastes treatment, a weighted sum matrix method was used. Finding: In this study, In order to choose the technology of treatment infectious waste, based on the technical, economic, social and environmental aspects, the environmental aspect has the highest score and the social aspect of the lowest scores. Finally, based on the above criteria, Autoclave with a shredder (64.53) have the highest score, and hydroclave (63.32), autoclave (60.61), central incineration (55.12)and chemical treatment (54.25), were ranked second to fifth, respectively. Conclusion: Most research participants emphasized the need for an autoclave with a shredder in treatment of infectious hospital waste in Ardabil. However, the environmental, economic criteria and other aspects of treatment infectious hospital waste should be considered.

Document Downloads