اثر عصاره هیدروالکلی قارچ دنبلان بر سطح هورمون تیرویید و محور هیپوفیز تیروئید در موش صحرایی نر

خلاصه فارسی

نقش غدد درون ريز و از جمله غده ي تيروئيد در فعاليتهاي متابوليكي بدن واقعيتي انكار ناپذير است .در اين رابطه آثار پركاري يا كم كاري غده تيروئيد و نوسانات هورموني مربوط به آن هر كدام مي تواند مكانيسم فعل و انفعالات شيميايي بدن را شديداً متاثر نمايد(1) هورمون های تیروئیدی نقش مهمی را در حفظ هموستاز انرژی وتنظیم مصرف انرژی ایفا کرده و متابولیسم وفعالیت سلولها را تحریک می کنند. نقش حیاتی این هورمون ها به ویژه در نمو، تمایز و بلوغ با عقب ماندگی ذهنی در کودکانی که کمبود هورمون های تیروئیدی دارند مشخص می شود(2). گیاهان با ترکیبات فلاونوئیدی، استروئیدی، کوما رینی، یون های معدنی و استرول های گیاهی نظیر استیگماسترول می توانند بر هورمون های محور هیپوفیز – تیروئید تأثیر گذار باشند(3-5) فلاونوئیدها با ممانعت از فعالیت آنزیم تیروپراکسیداز(TPO) که مسئول بیوسنتر هورمون های تیروئیدی می باشد باعث کاهش در میزان هورمون های تیروئیدی می گردد(6) هم چنین فلاونوئیدها با ممانعت از فعالیت آنزیم دیدیناز نوع I که به طور اختصاصی توسط TSH فعال می شود و پیشگیری از معدنی شدن ید در سلول های تیروئید باعث تغییراتی در میزان هورمون های T تیروئید می شود (7-8) و ترکیبات کومارینی با ممانعت از تبدیل T4 به T3 بر عملکرد تیروئید موثر می باشد(9) فلاونوئیدها با مهار آنزیمی که باعث شکستن نوراپی نفرین می شود(آنزیمcomt) می توانند باعث افزایش نوراپی نفرین شوند و نوراپی نفرین برافزایش هورمون آزاد کننده تیروتروپین تأثیر دارد و نهایتاً با افزایش هورمون TRH هورمون TSH نیز افزایش می یابد(10) لذا برای رفع مشکل در بیماران تیروییدی درمان های رایج باید انجام شود. گیاهان دارویی از ارزش خاصی در بهداشت و سلامت از لحاظ درمان و پیشگیری از بیماریها برخوردار است (11). در ایران نیز روند رو به رشد استفاده از داروهای گیاهی مشاهده می شود با توجه به اینکه مواد موثر در گیاهان (به استثناء گیاهان سمی) یک تعادل بیولوژیک دارند وچون اثرات جانبی ندارند، نسبت به داروهای شیمیایی مزیت بشمار می آید(12) برای همین استفاده از طب سنتی یکی از راه های درمان مطرح می شود. دنبلان کوهی با نام علمی Boudieri Terfezia گیاهی است از تیره ریشه‌داران و رده قارچ‌ها که قارچ‌های خوراکی هستند وپس از بارش باران می‌روید(13). دنبلان کوهی بصورت فصلی رشد می کند و از نظر اقتصادی قارچ مهمی است. در خاورمیانه و امریکای شمالی، مغرب الجزایر، مصر و در اروپای جنوبی، اسپانیا، فرانسه، یونان و دیگر کشورهای مدیترانه، لیبی، تونس، سوریه وهمچنین درایران، عراق، کویت و ترکیه در دوران بارندگی و رعدوبرق شدید پدیدار می شود (14). این اثرات به آنتی اکسیدان های مهم مثل اسید اسکوربیک، توکروفول و بتا کاروتن نسبت داده می شود اما فنول های گیاهی هم نقش مهمی بازی می کنند(15). نتایج تحقیقات قبلی نشان می دهد که عصاره اتانولی این قارچ فعالیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی داشته و در صنعت دارویی ازآن استفاده می شود. در جستجو برای یافتن اثر درمانی دنبلان در پزشکی مدرن یکسری درمان شامل اثرات ضدالتهابی، سرکوبگر ایمنی، آنتی موتاسیون، آنتی کارسینوژنیک و خاصیت آنتی اکسیدانی هم ثبت شده است (16-17). با توجه به اينكه تحقيق كمي در زمينه كاربردهاي مختلف اين قارچ انجام گرديده و با توجه به خواص ضد تيروئيدي فلاونوئيدهاي موجود در اين قارچ تحقيق حاضر با هدف تاثير عصاره هیدروالکلی قارچ دنبلان بر سطح هورمون تیرویید و محور هیپوفیز تیروئید در موش صحرایی نر طراحي شد.

عنوان انگليسی

Protective Effect of methanolic extracts of Truffle (Terfezia boudieri) on level of thyroid hormone and pituitary-thyroid axis in male rats.

Document Downloads